Łowiectwo jako element ochrony środowiska przyrodniczego oznacza ochronę zwierząt łownych (zwierzyny), gospodarowanie ich zasobami w zgodzie z zasadami ekologii oraz zasadami racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej i rybackiej.

Gospodarka łowiecka prowadzona jest w obwodach łowieckich przez dzierżawców lub zarządców, na zasadach określonych w ustawie Prawo Łowieckie (Dz.U. z 2022 r. poz. 1173 ze zm.) oraz w oparciu o roczne plany łowieckie i wieloletnie łowieckie plany hodowlane. Zwierzęta łowne w stanie wolnym są dobrem narodowym i stanowią własność Skarbu Państwa. Gospodarka łowiecka jest to działalność w zakresie ochrony, hodowli i pozyskania zwierzyny.

Fauna leśna na terenie gminy Stąporków jest bardzo bogata. Zwierzyna gruba reprezentowana jest przez jelenie, sarny, dziki i łosie. Z gatunków chronionych (kiedyś łownych) spotkać można wydrę, bobra oraz wilka. Zwierzyna drobna bytująca na naszym terenie to lisy, zające, bażanty, kuropatwy, borsuki, kuny i inne.

 Ambona myśliwska, podstawowe urządzenie łowieckie do obserwacji i polowania
Źródło: https://pl.wikipedia.org

Natrafiłem w lesie na martwe zwierzę. Co robić?

Jeśli znajdziesz w lesie padłe zwierzę lub nawet jego część, niezależnie od tego czy jest to zwierzę domowe czy dzikie, nie przechodź obok niego obojętnie. Śmierć zwierzęcia może być skutkiem choroby zakaźnej. Truchła nie wolno dotykać ani tym bardziej zabierać.

Jeśli znajdziesz w lesie padłe zwierzę, powiadom właściwe koło łowieckie, które zarządza obszarem, na którym zwierzę zostało znalezione lub Urząd Miasta w Stąporkowie, jeżeli teren ten należy do osoby prywatnej.

Zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz. U. z 2018 poz. 151) właściciel, posiadacz lub zarządzający nieruchomością są obowiązani utrzymywać ją w należytym stanie higieniczno-sanitarnym w celu zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym, w szczególności: usuwać padłe zwierzęta z nieruchomości.

W związku z powyższym koła łowieckie są odpowiedzialne za uprzątniecie  padłych zwierząt z terenu, który dzierżawią a osoby fizyczne z gruntów, których są właścicielami.

 Odpowiedzialność za uprzątnięcie martwego dzikiego zwierzęcia z terenu Gminy Stąporków: 

Natrafiłem w lesie na młode zwierzę, które wygląda na porzucone przez matkę. Co robić?

Praktycznie wszystkie zgłoszone wypadki znalezienia „porzuconego" młodego zwierzęcia to fałszywy alarm. Nie należy zbytnio zbliżać się do takich zwierząt, dotykać ich i pod żadnym pozorem zabierać ich z lasu. Pozostawianie młodych zwierząt samych, np. zajęcy, saren czy dzików, to nie brak dbałości o potomstwo ze strony rodziców, ale wręcz przeciwnie - objaw troski o ich byt. To wypracowana przez zwierzęta strategia przetrwania: młode zwierzę nie wydziela intensywnego zapachu, więc nie wyczują go drapieżniki, mało się porusza i ma maskujące ubarwienie, co zapewnia mu ochronę. Ciągła obecność dorosłych zwierząt w pobliżu zagraża młodym i ściąga uwagę drapieżników. Matka dyskretnie obserwuje młode, a zbliża się do nich tylko na czas karmienia.

Zabierając z lasu małą sarnę na oczach jej matki wyrządzamy jej wielką krzywdę. Takie „uratowane" zwierzę w zasadzie nie ma szans na wychowanie wśród ludzi i powrót do naturalnego środowiska.

Natrafiłem w lesie na kłusownicze wnyki. Co robić?

Wnyk to narzędzie kłusownicze w kształcie pętli z drutu lub stalowej linki. Umieszczane są na ziemi lub na wysokości głowy zwierzęcia i przyczepione do pniaka drzewa lub specjalnie wbitego palika. Zakładane są z reguły grupowo po kilka, a nawet kilkadziesiąt na przesmykach, którymi porusza się zwierzyna. Stanowią także zagrożenie dla ludzi, szczególnie zimą, gdy maskuje je śnieg. W przypadku ich znalezienia należy niezwłocznie zawiadomić leśników lub policję. Nie należy samodzielnie zdejmować, ani zabierać ze sobą wnyków, ale zapamiętać lub dobrze oznaczyć miejsce ich znalezienia (w naszym kraju nawet posiadanie wnyków jest karalne!). Można ostrożnie zaciągnąć pętlę, aby unieszkodliwić niebezpieczny wnyk do czasu przybycia odpowiednich służb.

Odszkodowanie za szkody w uprawach i płodach rolnych wyrządzone na obszarach wchodzących w skład obwodów łowieckich wypłacane są przez dzierżawcę lub zarządcę obwodu łowieckiego.

Zgodnie z treścią ustawy prawo łowieckie:

1.  Dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego jest obowiązany do wynagradzania szkód wyrządzonych:
1) w uprawach i płodach rolnych przez dziki, łosie, jelenie, daniele i sarny;
2) przy wykonywaniu polowania.

2.  Szacowania szkód a także ustalania wysokości odszkodowania dokonuje zespół składający się z:
1) przedstawiciela wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego;
2) przedstawiciela dzierżawcy albo zarządcy obwodu łowieckiego;
3) właściciela albo posiadacza gruntów rolnych, na terenie których wystąpiła szkoda.

3.  Wniosek o szacowanie szkód, w tym ustalenie wysokości odszkodowania, właściciel albo posiadacz gruntów rolnych składa do dzierżawcy albo zarządcy obwodu łowieckiego.

4.  Szacowanie szkody składa się z:
1) oględzin;
2) szacowania ostatecznego.

5.  W przypadku szkód wyrządzonych w płodach rolnych, szkód wyrządzonych przez dziki na łąkach i pastwiskach oraz szkód w uprawach, jeżeli szkoda powstała i została zgłoszona bezpośrednio przed sprzętem lub w jego trakcie, dokonuje się wyłącznie szacowania ostatecznego.

6.  Wypłaty odszkodowania dokonuje dzierżawca albo zarządca obwodu łowieckiego w terminie 30 dni od dnia sporządzenia protokołu z szacowania ostatecznego, od którego nie wniesiono odwołania.

7.  Właścicielowi albo posiadaczowi gruntów rolnych, na terenie których wystąpiła szkoda, oraz dzierżawcy albo zarządcy obwodu łowieckiego przysługuje odwołanie do nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkody. Odwołanie wnosi się w terminie 7 dni od dnia podpisania protokołu,.
8. Odszkodowanie nie przysługuje m.in.:
1) osobom, którym przydzielono grunty stanowiące własność Skarbu Państwa jako deputaty rolne na gruntach leśnych;
2) posiadaczom uszkodzonych upraw lub płodów rolnych, którzy nie dokonali ich sprzętu w terminie 14 dni od dnia zakończenia okresu zbioru tego gatunku roślin w danym regionie, określonego przez sejmik województwa w drodze uchwały;
3) posiadaczom uszkodzonych upraw lub plonów rolnych, którzy nie wyrazili zgody na budowę przez dzierżawcę lub zarządcę obwodu łowieckiego urządzeń lub wykonywanie zabiegów zapobiegających szkodom;
4) za szkody nieprzekraczające wartości 100 kg żyta w przeliczeniu na 1 hektar uprawy;
5) za szkody powstałe w płodach złożonych w sterty, stogi i kopce, w bezpośrednim sąsiedztwie lasu;
6) za szkody w uprawach rolnych założonych z rażącym naruszeniem zasad agrotechnicznych;

Zgodnie z art. 50 ustawy Prawo łowieckie odszkodowania za szkody w uprawach i płodach rolnych wyrządzone przez zwierzęta łowne objęte całoroczną ochroną na obszarach obwodów łowieckich polnych i terenach niewchodzących w skład obwodów łowieckich oraz szkody wyrządzone w uprawach i płodach rolnych przez jelenie, daniele, sarny i dziki na obszarach niewchodzących w skład obwodów łowieckich wypłaca zarząd województwa ze środków budżetu państwa.

https://www.swietokrzyskie.pro/urzedy/lowiectwo-konsultacje-projektu-uchwaly-sejmiku-wojewodztwa-swietokrzyskiego-w-sprawie-okreslenia-dnia-zakonczenia-okresu-zbioru-wybranych-gatunkow-roslin-uprawnych-na-terenie-wojewodztwa-swietokrzyski/

W skład obwodów łowieckich nie wchodzą:

1) parki narodowe i rezerwaty przyrody, z wyjątkiem rezerwatów lub ich części, w których na obszarach wyznaczonych w planie ochrony lub zadaniach ochronnych nie zabroniono wykonywania polowania;

2) tereny w granicach administracyjnych miast; jeżeli jednak granice te obejmują większe obszary leśne lub rolne, z obszarów tych może być utworzony obwód łowiecki lub mogą być one włączone do innych obwodów łowieckich;

3) tereny zajęte przez miejscowości niezaliczane do miast, w granicach obejmujących zabudowania mieszkalne i gospodarcze z podwórzami, placami i ulicami oraz drogami wewnątrz tych miejscowości;

Odławianie zwierząt wolnożyjących, finansowanie kosztów odstrzałów zastępczych dzików oraz kosztów napraw szkód wyrządzonych przez dziki na posesjach osób fizycznych – nie jest zadaniem gminy. Realizacja tych zadań przez gminę nie wynika bowiem z żadnego przepisu obowiązującego prawa, a tym samym nie odnosi się do żadnej z kategorii wydatków wymienionych w art. 216 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych.

Na terenie naszej gminy działa 10 kół łowieckich. Poniżej przedstawiamy dane kontaktowe wraz z mapą podglądową:

Mapa obwodów kół łowieckich gminy Stąporków.

 Źródło: https://portale.e-swietokrzyskie.pl/OL/